ايرانيان و يونانيان در راستای گسترش فضاي زندگاني خود، خيلي زود با يكديگر در تماس قرار گرفتند: به رغم غلبه سويههاي سياسي-نظامي، نبايد از سويههاي تأثيرگذاري و تأثيرپذيري سياسي، فلسفي-ديني صرفنظر كرد. تا جايي كه به تعامل گسترده ايرانيان و يونانيان دراوان رابطه آنان برمي چکیده کامل
ايرانيان و يونانيان در راستای گسترش فضاي زندگاني خود، خيلي زود با يكديگر در تماس قرار گرفتند: به رغم غلبه سويههاي سياسي-نظامي، نبايد از سويههاي تأثيرگذاري و تأثيرپذيري سياسي، فلسفي-ديني صرفنظر كرد. تا جايي كه به تعامل گسترده ايرانيان و يونانيان دراوان رابطه آنان برميگردد، بايد توجه داشت كه اين بيشتر يونانيان بودند كه از آموزهها و سلوك سياسي، فلسفي-ديني ايرانيان متأثر بودن. در همين راستا اين بخش از مقاله، مهمترين تأملات يونانيان، با تمركز بر آتنيان، بر آموزههاي سياسي، فلسفي-ديني ايرانيان را برجسته ميسازد.
پرونده مقاله
مقاله حاضر ضمن ارائه مدلي نردباني از روند همگرايي منطقهاي و تشريح و تبيين مراحل مختلف آن، به تفاوتهاي اصلي نو منطقهگرايي با منطقهگرايي كلاسيك خواهد پرداخت.
ايده نوشتار اين است كه با توجه به پنج حالت: فضاي منطقهاي، مجموعه منطقهاي، جامعه منطقه اي، اجتماع منطقه چکیده کامل
مقاله حاضر ضمن ارائه مدلي نردباني از روند همگرايي منطقهاي و تشريح و تبيين مراحل مختلف آن، به تفاوتهاي اصلي نو منطقهگرايي با منطقهگرايي كلاسيك خواهد پرداخت.
ايده نوشتار اين است كه با توجه به پنج حالت: فضاي منطقهاي، مجموعه منطقهاي، جامعه منطقه اي، اجتماع منطقهاي و مجموعه سياسي نهادينه شده منطقهاي؛ منطقه آسياي جنوب غربي با توجه به شرايط فعلي در پلكان دوم يعني مجموعه منطقهاي قرار دارد و تأمين صلح منفي و نه صلح مثبت در آن اولويت دارد. اين مقاله راهبردهاي اصلي سياست خارجي ايران را در اين زمينه بررسي ميكند تا به راه حل مناسبي دست يابد.
پرونده مقاله
گفتمان «احياگري اسلامي» مبین نخستین و مؤثرترین كنش فكري در يك سده اخير است. توسل به سنتهاي دینی و طرح اسلام بهعنوان ایدئولوژی و به مثابه مدلی از سازماندهی اجتماعی، نقطه محوري تجمع و صفآرایی فكري- سياسي انديشهپردازان آنان ميباشد. آنها در تلاش بر ميآيند تا با ایفای چکیده کامل
گفتمان «احياگري اسلامي» مبین نخستین و مؤثرترین كنش فكري در يك سده اخير است. توسل به سنتهاي دینی و طرح اسلام بهعنوان ایدئولوژی و به مثابه مدلی از سازماندهی اجتماعی، نقطه محوري تجمع و صفآرایی فكري- سياسي انديشهپردازان آنان ميباشد. آنها در تلاش بر ميآيند تا با ایفای نقشي مؤثر، با طرفداری از عقلانیت، عدالت، حریت، مساوات، تحول تدریجی و اصلاح، شورا و حکومت پارلمانی، انطباق سياست با شریعت اسلامی،... گفتمان خویش را وضع و تثبيت نمايند.
گفتمان احياگري در عصر مشروطه واجد سه خصیصه اصلی بود كه ساختار اصلي مقاله حاضر را شكل ميدهد: بصیرت و آگاهی عميق ديني، «تحدید حدود سلطنت» از طریق «استقرار اساس قویم مشروطیت» با هدف حفظ اسلام، و رویارویی با غرب و محوریت دادن به ارزشهای اسلامی. نظر به این که فهم این سه خصیصه میتواند چارچوب کلی اندیشه احياگري اسلامی را مکشوف نماید در ادامه به بررسی آنها میپردازیم. در ادامه جهت تحلیل موردی اندیشههای حاملان گفتمان اصلاح، به بررسی يكي از محوری ترین واضعان این گفتمان، «آیتالله محمدحسین نائینی» میپردازیم.
نويسنده در بخش نتيجهگيري، تلاش برای تبيين معرفت شناختی پارادایم هویتی اسلام، تبيين گفتمان مترقي اسلام، جست و جوی خستگی ناپذیر برای یافتن نشانهها و دالهای معنایی گفتمان اسلام حقيقي از لابلای متون اسلامی، و قرار دادن اسلام در متن سنت تاریخی پیشتاز، مترقی و متمدن را از خصیصههای بارز گفتمان احياگري اسلامي معرفي ميكند.
پرونده مقاله
ايرانيان و يونانيان در راستای گسترش فضاي زندگاني خود، خيلي زود با يكديگر در تماس قرار گرفتند: به رغم غلبه سويههاي سياسي-نظامي، نبايد از سويههاي تأثيرگذاري و تأثيرپذيري سياسي، فلسفي-ديني صرفنظر كرد. تا جايي كه به تعامل گسترده ايرانيان و يونانيان دراوان رابطه آنان برمي چکیده کامل
ايرانيان و يونانيان در راستای گسترش فضاي زندگاني خود، خيلي زود با يكديگر در تماس قرار گرفتند: به رغم غلبه سويههاي سياسي-نظامي، نبايد از سويههاي تأثيرگذاري و تأثيرپذيري سياسي، فلسفي-ديني صرفنظر كرد. تا جايي كه به تعامل گسترده ايرانيان و يونانيان دراوان رابطه آنان برميگردد، بايد توجه داشت كه يونانيان بيشتر از آموزهها و سلوك سياسي، فلسفي-ديني ايرانيان متأثر بودند. اين بخش از مقاله، مهمترين تأملات يونانيان، (آتنيان)، بر آموزههاي سياسي، فلسفي-ديني ايرانيان را برجسته ميسازد.
پرونده مقاله
در اندیشة سياسي ایرانشهری شاه سایه خداوند بر زمین است و حضور شاه عادل و فرهمند در رأس حکومت موجب خرمی و آبادانی کشور و سعادت و نیکبختی نفوس مردم خواهد شد. فردوسی در شاهنامه کوشيد اندیشه شاه آرمانی را بازسازی کند و متناسب با شرایط زمان خود جلوهاي «حماسی» بدان ببخشد؛ اما چکیده کامل
در اندیشة سياسي ایرانشهری شاه سایه خداوند بر زمین است و حضور شاه عادل و فرهمند در رأس حکومت موجب خرمی و آبادانی کشور و سعادت و نیکبختی نفوس مردم خواهد شد. فردوسی در شاهنامه کوشيد اندیشه شاه آرمانی را بازسازی کند و متناسب با شرایط زمان خود جلوهاي «حماسی» بدان ببخشد؛ اما شهابالدین سهروردی در قرن ششم دریافتی دیگر از همین نظام اندیشه سیاسی عرضه کرد که از آن به «قرائت عرفانی-اشراقی» از اندیشة سیاسی ایرانشهری تعبیر کرده ایم. شیخ اشراق در آثارش از مؤلفه ها و مفردات اندیشه ایرانشهری، که به طور کامل در شاهنامه گردآوری شده بودند، برمبنای نظام فلسفی اشراقی خود قرائتی نوین عرضه کرد. در این قرائت جدید «عالم خیال» به مثابة یکی از مهم ترین ابتکارات سهروردی، نقشی اساسی دارد. کارنامة شاهان آرمانی چون فریدون و کیخسرو، که در روایتهای کهن جنبة اسطوره ای یا حماسی داشتند، در قرائت سهروردی جنبة عرفانی می یابند و مفاهیمی چون سیمرغ، جام جهان-بین، کوه قاف و مانند آن، همگی در نظام فکری اشراقی معنا و مفهوم جدیدی به خود می گیرند. مقالة حاضر به ابتکارات سهروردی در حوزة اندیشه سیاسی ایرانشهری ميپردازد.
پرونده مقاله
طي چند دهة اخير، جهان دستخوش تحولات فرهنگي، اجتماعي، اقتصادي و سياسي گستردهاي شده است. بسياري از صاحبنظران بر اين عقيدهاند كه متناسب با تغييراتي كه در حوزههاي مختلف زيست بشري به وجود آمده، اتخاذ چشمانداز گستردهتري براي مطالعة فرهنگ و سياست ضرورت يافته است؛ برهمين چکیده کامل
طي چند دهة اخير، جهان دستخوش تحولات فرهنگي، اجتماعي، اقتصادي و سياسي گستردهاي شده است. بسياري از صاحبنظران بر اين عقيدهاند كه متناسب با تغييراتي كه در حوزههاي مختلف زيست بشري به وجود آمده، اتخاذ چشمانداز گستردهتري براي مطالعة فرهنگ و سياست ضرورت يافته است؛ برهمين اساس در جامعهشناسي سياسي جديد، جهانيشدن به يكي از مفاهيم و متغيرهاي مهم در تبيين تحولات سياسي و اجتماعي مبدل شده است. از طرف ديگر جنبشهاي اجتماعي از جمله پديدههايي هستند كه در دوران جديد رشد و گسترش زيادي پيدا كردهاند، به نحوي كه امروزه از اين جنبشها به عنوان موتور محرك تحولات عصر جديد ياد ميشود. طي دو دهة اخير، همزمان با گسترش ابعاد و شاخصهاي جهانيشدن در همه نقاط دنيا و از جمله در ايران، جنبشهاي اجتماعي در ايران نيز رشد و گسترش زيادي پيدا كردهاند. نتايج پژوهشهاي انجام شده نشان ميدهد فرايند جهانيشدن، بر جنبشهاي اجتماعي ايران مؤثر بوده و يكي از مهمترين اين تأثيرها، تقويت پيوند اين جنبشها با يكديگر بوده است. اين مقاله درصدد پاسخگويي به اين سؤال است كه جنبشهاي اجتماعي ايران در عصر جهانيشدن حول چه محوري، با يكديگر پيوند خوردهاند؟ بررسيهاي انجام شده نشان ميدهد دموکراسیخواهي مركز ثقل مطالبات جنبشهاي اجتماعي ايران و حلقة پيوند متقابل آن بوده است.
پرونده مقاله
در حالي كه نسبت دين و سياست از مسائل اساسي در بررسي سامان فكر و كنش سياسي عصر ساساني بهشمار ميرود؛ انگارة غالب آن است كه سياست و فرمانفرمائي اين دوران بيشتر بدست موبدان، بر مدار آيين زرتشتي و براي تقويت و تحكيم آن بوده و بدينسان سياستِ ساسانيان دينمحور تلقي ميگردد. چکیده کامل
در حالي كه نسبت دين و سياست از مسائل اساسي در بررسي سامان فكر و كنش سياسي عصر ساساني بهشمار ميرود؛ انگارة غالب آن است كه سياست و فرمانفرمائي اين دوران بيشتر بدست موبدان، بر مدار آيين زرتشتي و براي تقويت و تحكيم آن بوده و بدينسان سياستِ ساسانيان دينمحور تلقي ميگردد. اين پژوهش كوششي است در جهت بازانديشي در اين انگارة مألوف با بازخواني رابطة دين و سياست در پرتو بررسي تطبيقي متن نامة تنسر به گشنسپ با انگارههاي ماكياولي در اين حوزه. از اين بازخوانيِ چنين به نظر ميرسد كه راهبرد و رويكرد بنيادگذاران ساساني به نسبتِ مقولات دين و سياست را بايد نه دينمحور، بلكه ايرانمحور و ايرانگرايانه دانست. محور كنش و انديشة سياسي آنان امر سياسي و ايراني است با كاربست ابزارِ دين.
پرونده مقاله